Kiedy nasze bakterie głodują: Konsekwencje zachodniej diety

W tym artykule

Podziel SIĘ

Coraz wyraźniej zdajemy sobie sprawę z tego, jak nasze działania wpłynęły na ziemskie ekosystemy, prowadząc nas ku niepewnej przyszłości. Jednak nie wszyscy zdają sobie sprawę, że również my sami jesteśmy ekosystemem – gospodarzem dla milionów bakterii, grzybów i innych mikroorganizmów. Współczesny świat często redukuje je do roli szkodliwych patogenów, podczas gdy w rzeczywistości wiele z nich pełni kluczową rolę dla naszego zdrowia.

Mikroflora: "Niewidoczny Organ" o Ogromnym Znaczeniu

Niektórzy naukowcy, bazując na swoich badaniach i obserwacjach, uważają, że mikroflora ludzkiego organizmu – złożony zbiór bakterii, grzybów i innych mikroorganizmów bytujących głównie w naszych jelitach – może być postrzegana jako „wewnętrzny organ” [1]. W ich opinii, ta niewidoczna gołym okiem część naszego ciała jest równie kluczowa dla naszego zdrowia i funkcjonowania, jak wątroba czy serce. Podobnie mikroflora odgrywa ważną rolę w trawieniu, wytwarzaniu niektórych witamin i wspieraniu odporności. Jednak współczesny tryb życia, charakteryzujący się siedzącym trybem życia, stresem oraz dietą opartą na przetworzonych produktach, typową dla wielu krajów zachodnich, wprowadził istotne zmiany w składzie i funkcjonowaniu tej mikroflory, co może mieć szerokie konsekwencje dla naszego zdrowia.

Gdy Bakterie Szukają Pożywienia: Skutki Niedoboru Błonnika

Dlaczego to, co jemy, ma takie ogromne znaczenie dla mikrobiomu? Bakterie w naszych jelitach potrzebują odpowiedniego pożywienia, aby móc funkcjonować. Dietę zachodnią cechuje znikoma ilość błonnika pokarmowego, który jest pokarmem dla bakterii produkujących przeciwzapalne, korzystne dla nas substancje: kwas octowy, propionowy i masłowy. Jeśli przez dłuższy czas nie jemy wystarczająco dużo produktów bogatych w błonnik, takich jak warzywa czy pełnoziarniste produkty, bakterie, które żyją w naszych jelitach, zaczynają szukać innego źródła pożywienia. Zamiast tego zaczynają „zjadać” śluz, który nasze jelita naturalnie produkują, aby chronić się i funkcjonować prawidłowo. Warstwa śluzu, która pokrywa nabłonek jelitowy jest pierwszą linią obrony zarówno przed drobnoustrojami bytującymi w jelicie, jak i atakującymi z zewnątrz patogenami. Kiedy bakterie zużywają ten śluz, osłabia to ochronną barierę w jelitach, co może prowadzić do osłabienia odporności, a w konsekwencji również do chorób takich jak choroby zapalne, czy nowotwory [2]

Strączki, warzywa i produkty pełnoziarniste to świetnie źródła błonnika pokarmowego.

Zasil swoje Ba(k)terie

Jak widać, nasz związek z bytującymi w nas mikroorganizmami to partnerstwo oparte na wzajemnych korzyściach, jednak do czasu. Bakterie wspierają nasze zdrowie, ale tylko wtedy, gdy dostarczamy im odpowiedniego pożywienia. Ważne jest, by pamiętać o tym i dbać o równowagę w naszym wewnętrznym ekosystemie. Zalecane dzienne spożycie błonnika pokarmowego to 25 g na dobę.

Być może nadszedł czas, byśmy zaczęli bardziej uważać na to, co jemy, i zastanowić się, jakie korzyści może przynieść nam zdrowsza dieta – nie tylko dla nas, ale i dla miliardów mikroorganizmów, które z nami żyją.

[1] F Baquero, C Nombela, 2012, The microbiome as a human organ, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22647038/
[2] Desai MS, Seekatz AM, Koropatkin NM, 2016,  A Dietary Fiber-Deprived Gut Microbiota Degrades the Colonic Mucus Barrier and Enhances Pathogen Susceptibility, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5131798/



 

Picture of Adriana Maria Rakowska
Adriana Maria Rakowska
Założyciel Fundacji „Sto Lat w Zdrowiu”, której misją jest promowanie zdrowia, długowieczności oraz zapobieganie chorobom serca. Poprzez edukację, profilaktykę oraz innowacyjne podejście oparte na nauce i nowoczesnych technologiach, wspieram społeczność w dążeniu do zdrowego i aktywnego życia. Specjalizuję się w inicjatywach skoncentrowanych na profilaktyce zdrowotnej, ze szczególnym naciskiem na prewencję chorób układu krążenia. Wierzę, że odpowiednio wcześnie wdrożone zdrowe nawyki oraz świadome zarządzanie swoim zdrowiem mogą istotnie wydłużyć zdrowe życie i poprawić jego jakość. W swoich projektach wykorzystuję najnowsze osiągnięcia z zakresu nutrigenomiki, technologii ubieralnych (wearables) oraz spersonalizowanych programów zdrowotnych, aby skutecznie przeciwdziałać czynnikom ryzyka chorób serca oraz innym schorzeniom cywilizacyjnym. Poprzez prowadzenie bloga dzielę się praktycznymi poradami, aktualną wiedzą naukową oraz inspirującymi historiami ludzi, którzy dzięki świadomemu podejściu do zdrowia osiągnęli znaczącą poprawę jakości życia. Moim celem jest inspirowanie społeczności do podejmowania codziennych decyzji wspierających zdrowie serca oraz długowieczność.